، بررسی دلایل اُفت ریاضیات در ایران،
یكی از آفت های آموزش ریاضی ترس از آزمون است، لزوم آموزش بدون تولید نگرانی
به گزارش لیمو بلاگ رییس هیات مدیره خانه ریاضیات نیشابور با تاكید بر این كه خانه های ریاضی ایران همچون نهادهایی است كه برای تاسیس آن از كشورهای غربی الگوبرداری نشده و ابتكاری صددرصد ایرانی است، اظهار داشت: آموزش ها در خانه ریاضیات، آموزش كلاسیك مانند آن چه در مدارس یاد داده می شود، نیست؛ بلكه آموزش ها به صورت بازی و سرگرمی است.
غلامرضا بهرامی زاده در گفت وگو با ایسنا درباره شیوه آموزش در كارگاه های ویژه كودكان كه در خانه ریاضیات نیشابور برگزار می شود، اظهار داشت: بچه ها در كارگاه های آموزش ریاضیات خانه ریاضیات به صورت گروهی با وسایل آموزش ریاضی بازی می كنند، بعنوان مثال با مقوا، نخ و وسایل دیگر ضمن بازی با مفاهیم ریاضی آشنا می شوند مثلا در یك دوره كارگاهی كه برای دانش آموزان مقطع پنجم دبستان برگزار می شود، مفاهیم كتاب ریاضی پنجم دبستان با سرگرمی به دانش آموزان آموزش داده می شود و آنها بدون این كه حتی یك مسئله از كتاب را حل كنند، مفاهیم كتاب را می آموزند.
بهرامی زاده با اشاره به اینكه یكی از اهداف خانه ریاضیات عمومی كردن ریاضیات است، اضافه كرد: خانه ریاضیات نیشابور در سال ۱۳۷۹ همزمان با برگزاری مراسم روز جهانی خیام به وسیله وزیر علوم وقت، دكتر بهزاد رییس وقت انجمن ریاضی ایران و استاندار خراسان بزرگ و تعداد زیادی از دانشمندان بزرگ ایران و جهان راه اندازی شد. در خانه ریاضیات تلاش می نماییم ریاضیات را عمومی كنیم؛ در گذشته فقط دانش آموزان و اولیای آنها با ریاضیات آشنایی داشتند و برای دیگران ریاضیات معنای چندانی نداشت؛ در صورتیكه كل عالم خلقت بر پایه ریاضی است و همه انسان ها با قوانین ریاضیات زندگی می كنند؛ مثلا یك نفر كه می خواهد از خیابان عبور كند، از قوانین ریاضی برای تخمین فاصله اتومبیل ها تا خود استفاده می نماید.
رییس هیات مدیره خانه ریاضیات نیشابور افزود: خانه ریاضیات نیشابور یكی از نخستین خانه های ریاضیات ایران است. هدف ما این است كه مفاهیم ریاضی را به همه افراد جامعه منتقل نماییم و ترس آموختن و آزمون ریاضی را از بین ببریم. ریاضی یكی از شیرین ترین علم هاست؛ به شرط این كه درست و بدون تولید نگرانی آموزش داده شود. هدف ما این است كه ترس از امتحان را از میان ببریم و به آزمون به چشم یك سرگرمی نگاه شود؛ چونكه یكی از آفت های آموزش ریاضی ترس از آزمون است. یكی دیگر از اهداف خانه ریاضیات كشف و پرورش استعدادهای برتر و هدایت نخبگان است.
وی درباره آموزش مفهومی ریاضیات در مقاطع بالاتر، اظهار داشت: در سطوح بالاتر موقعیتی بوجود آمده كه استاد و دانشجو به كمك یكدیگر تحقیق و پژوهش می كنند. ما در خانه ریاضیات كلاس های تقویتی برگزار نمی كنیم؛ چونكه لذت یادگیری از دانش آموزان سلب می گردد و به نظر من كلاس های تقویتی نه تنها مفید نیست، بلكه مضر است؛ چون حلاوت آموزش را از دانش آموزان می گیرد. دكتر غلامحسین مصاحب، ریاضیدان سرشناس، در یكی از كتاب های خود می گوید "معلم یا برنامه ریزی كه دانش آموز را ماشینی بار آورد، گناهكار است".
موسس خانه ریاضیات نیشابور با اشاره به اینكه اگر دانش آموزان صحیح هدایت شوند با مشكلات تحصیلی مواجه نخواهند شد، اظهار داشت: ۶ سال پیش در مجمع شورای خانه های ریاضیات كه در نیشابور برگزار گردید و تمام مسؤولان شهر و تعداد زیادی از استادان ریاضیات حضور داشتند، معاون ارزشیابی اداره كل آموزش وپرورش خراسان بزرگ گزارش داد كه میانگین نمرات ریاضی دانش آموزان شهر نیشابور بالاتر از دیگر شهرهای خراسان است. این آمار نمایانگر تاثیر خانه ریاضیات نیشابور در آموزش ریاضی این شهر است.
وی با تاكید بر اینكه خانه ریاضیات یك سازمان مردم نهاد است، تصریح كرد: اینجا مكانی برای كسب درآمد و كسب شهرت نیست. ما به هیچ كدام از افرادی كه در خانه ریاضیات نیشابور كار می كنند، به جز چند كارمند دفتری حقوق نمی دهیم و استادانی هم كه با ما همكاری می كنند، هم به صورت مجانی تدریس می كنند؛ ما هم از دانش آموزانی كه در برنامه ها فعالیت می نمایند، مبلغی دریافت نمی نماییم، مگر جهت شركت در برخی كارگاه ها؛ چونكه مدرسان كارگاه ها را ازخارج از خانه ریاضیات دعوت می كنیم؛ بقیه برنامه های خانه ریاضیات به كمك افراد نیكوكار ساماندهی می گردد.
رییس هیات مدیره خانه ریاضیات نیشابور درباره بازدیدی كه پروفسور "والداشمیت"، رییس انجمن ریاضی فرانسه از خانه ریاضیات نیشابور در سال ۸۴ داشت، اظهار داشت: پروفسور "والداشمیت"، رییس انجمن ریاضی فرانسه و نایب رییس انجمن ریاضیات كاربردی جهان، پس از بازدید از خانه ریاضیات، درباره خانه ریاضیات نیشابور گفته بود كه از فعالیت های خانه ریاضیات نیشابور شگفت زده شده و عضویت در خانه ریاضیات نیشابور برای او یك افتخار است.
بهرامی زاده درباره چگونگی تامین هزینه های خانه ریاضیات نیشابور و افراد نیكوكاری كه از این مركز حمایت می كنند، اظهار نمود: این نهاد به كمك افراد خیر اداره می شود، مانند پروفسور صالحی كه فارغ التحصیل دانشگاه "هاروارد" است. پروفسور صالحی در سال ۸۴ یا ۸۵ در بازدیدی از خانه ریاضیات نیشابور و مشاهده برنامه ها و فعالیت های خانه ریاضیات مبلغ چهار میلیون تومان به خانه اهدا كرد. ما با مبلغی كه ایشان اهدا كردند تعدادی كامپیوتر خریدیم و كارگاهی به نام "خاندان صالحی" راه اندازی كردیم. دفعه دومی كه ایشان برای بازدید از خانه ریاضیات آمدند، ما در حال برگزاری دوره هایی برای آموزش كامپیوتر به افراد كر و لال بودیم و ایشان بعد از بازدید از خانه ریاضیات به نماینده خود كه یكی از معاونان فرمانداری بود، گفت همه هزینه هایی كه خانه ریاضیات برای برگزاری این كارگاه دارد را من پرداخت می كنم. حمایت های پروفسور صالحی و برادر و خواهرشان از خانه ریاضیات نیشابور همچنان ادامه دارد و ایشان یكی از اعضای افتخاری خانه ریاضیات نیشابور است.
عضو سابق هیات مدیره شورای خانه های ریاضیات درباره شروطی كه خانه ریاضیات نیشابور هنگام شروع به كار خود وضع كرده است، اظهار داشت: هنگامی كه خانه ریاضیات نیشابور كار خویش را شروع كرد، شروطی با همكاران وضع شد؛ اول اینكه خانه ریاضیات محل خدمت است، نه محل درآمد و كسب شهرت و دوم این كه به هیچ فرد یا نهادی گفته نشود كه به ما كمك كند؛ ما كار خویش را انجام می دهیم و وقتی دیگران نتایج كار ما را می بینند، به ما كمك می كنند.
به قول بهرامی زاده، خانه ریاضیات نیشابور مسابقاتی را كه در خانه های ریاضیات شهرهای دیگر برگزار می شود، هم برگزار می كند؛ هم چنین هر سال با تالیف كتاب های جدید از سوی آموزش وپرورش، از مولفان كتب جدید و معلمان نیشابور و شهرستان های دیگر دعوت می گردد تا طی جلساتی نكات جدید كتاب ها را با معلمان در بین بگذارند و به سوالات آنها پاسخ دهند.
وی درباره موفقیت های این مركز علمی، اظهار داشت: ما در سال ۹۰ رتبه اول ترویج علم را از سوی انجمن ترویج علم ایران دریافت كردیم. در خانه ریاضیات نیشابور كلاس های محاسبات سریع ذهنی، آموزش ریاضیات به نابینایان و یوسی مس (مسابقات حساب ذهنی) برگزار می گردد. نابینایان ایرانی توانستند در مسابقات ریاضی ای كه در دبی برگزار می شود، رتبه اول را كسب كنند. هر سال در مسابقات یوسی مس (مسابقات حساب ذهنی) كه برگزار می شود، خانه ریاضیات نیشابور مقام اول را كسب می كند.
بهرامی زاده یكی از فعالیت های خانه ریاضیات نیشابور را، ساخت و ترویج وسایل آموزشی جهت ساده سازی مفاهیم ریاضی عنوان نمود و اضافه كرد: ما این وسایل را به كمك دانش آموزانی كه در كارگاه ها شركت می كنند، می سازیم و هر سال نمایشگاهی از این وسایل در شهرهای مختلف برپا می نماییم.
ایشان در ادامه به برگزاری مسابقات تیمی ریاضی بعنوان یكی دیگر از برنامه های برگزار شده در خانه ریاضیات نیشابور اشاره نمود و اظهار داشت: یكی دیگر از فعالیت ها برگزاری مسابقات تیمی ریاضی است. مسابقه بدین شكل است كه در هر پایه ای سه امتحان برگزار می شود؛ نخستین امتحان در آبان برگزار می شود، پس از آزمون اول افراد گروه بندی می شوند و تا بهمن ماه برای آزمون تمرین می كنند، سپس در اردیبهشت ماه مرحله آخر آزمون به نحوی برگزار می گردد كه از هر مدرسه یك تیم برای هر پایه تحصیلی به جز سال آخر دبیرستان شركت می كنند. ما در این مسابقات از شهرستان های مختلف هم شركت كننده داشتیم، هم چنین در سال های گذشته این مسابقه به صورت همزمان در بعضی خانه های ریاضیات شهرستان های دیگر هم برگزار گردید. مرحله آخر این مسابقه در محوطه زیبای آرامگاه خیام برگزار می گردد و داوطلبان سوالات را در گروه های سه نفری حل می كنند. حضور بازدیدكننده های آرامگاه در این مسابقات و همراهی دانش آموزان بلامانع است. در انتها این مسابقه ما برای هر رتبه سه گروه را اعلام می نماییم، یك گروه برنده از میان دبیرستان های معمولی، یك گروه از میان دبیرستان های تیزهوشان و نمونه دولتی و گروه سوم هم مدارسی كه از روستاها در این مسابقات شركت كرده اندو درواقع به صورت كلی حدودا به ۵۰ نفر جایزه داده می شود.
بهرامی زاده افزود: ما در تلاش هستیم كه مسابقه به سطحی برسد كه نه تنها دانش آموزان، بلكه مردم عادی با مشاغل مختلف هم در آن شركت نمایند. تلاش ما این است كه سوالات حتی الامكان به روابط پیچیده ریاضی وابسته نباشد و به كمك فكر ریاضی حل شود. دانش آموزانی كه در این مسابقه شركت می كنند پس از دو ساعت وقت گذاشتن برای حل سوالات شاداب تر از زمانی كه مسابقه را شروع كردند، آنرا به آخر می برند. به شكلی ما در این مسابقات ترس از ریاضی را از بین می بریم.
وی با اشاره به این كه هر خانه ریاضیاتی یك متولی دارد، اظهار داشت: متولی هر خانه ریاضیات باید بتواند مكان مناسب و هزینه های ضروری را تامین كند. خانه ریاضیات هر شهری یك نهاد را متولی خود می كند؛ مثلا متولی خانه ریاضیات نیشابور آموزش و پرورش است.
بهرامی زاده در ادامه این گفت وگو به طرح «بوستان ریاضیات» در نیشابور اشاره نمود و اضافه كرد: ما همواره به این فكر می كردیم كه بتوان محیطی عمومی را فراهم آورد كه در آن همه جزئیات با استفاده از قوانین ریاضیات تولید شده باشد و هر كدام از اشیا به شكلی نمایانگر یكی از مفاهیم ریاضی باشد، مثلا بوستانی ساخته شود كه در آب نماهای آن پل هایی قرار داده شود كه مبین مفهوم مسئله پل های كونیگسبرگ باشد و بتواند به افراد مختلف زیبایی های ریاضی را نشان دهد؛ ما ایده چنین بوستانی را ۱۷ سال پیش مطرح كردیم و یكی از شاگردانم كه در آن زمان عضو شورای شهر بود، زمینی را برای اجرای این طرح پیدا كرد. سپس همایشی با حضور دانشجویان معماری و ریاضی برگزار كردیم و جزئیات ساخت بوستان ریاضی را با آنها مطرح كردیم و از آنها خواستیم كه یك نقشه برای این بوستان طراحی نمایند.
موسس خانه ریاضیات نیشابور با اشاره به اینكه تولید بوستان ریاضیات دقیقا مصداق عمومی كردن ریاضی است؛ افزود: پس از اینكه نقشه در شورای شهر نیشابور تایید شد، جلسه ای در استانداری با حضور شهردار وقت نیشابور و معاونانش، نمایندگانی از شورای شهر، نماینده انجمن ریاضی ایران یك یا دونفر از اعضای هیات امنای خانه ریاضیات نیشابور و من بعنوان نماینده خانه ریاضیات برگزار گردید. معاون عمرانی استانداری به شهردار اظهار داشت كه یك ونیم هكتار برای راه اندازی چنین بوستانی كم است و در آن جلسه قرار شد كه ۳۰ هكتار زمین به ساخت این بوستان اختصاص پیدا كند. به عقیده استادان ریاضیات همانند چنین بوستانی در هیچ كجای جهان وجود ندارد. تا الان حدود دو میلیارد برای بوستان ریاضیات هزینه شده، اما به علت نبود بودجه چندین سال است كه اجرای این طرح طول كشیده است.
رییس هیات مدیره خانه ریاضیات نیشابور در انتها با اشاره به این كه فعالیت های این مركز علمی محدود به شهر نیشابور نیست، اضافه كرد: ما استادان خانه ریاضیات نیشابور را به شهرها و روستاهای مختلف اعزام می نماییم و از آنها می خواهیم به بهانه های مختلف به همه دانش آموزان هدایایی بدهند تا بچه ها به ریاضیات علاقه مند شوند. هم چنین خانه های ریاضیات شهرهای مختلف از استادان ما دعوت می كنند تا مربیان را آموزش دهند و ما به صورت مجانی این كار را انجام می دهیم و اگر شهرهای مختلف بنای تاسیس خانه ریاضیات داشته باشند، می توانند با ما تماس داشته باشند و مشورت كنند. ما با قدرت به كارمان ادامه می دهیم تا جایی كه استقبال ها بیشتر از توان اجرایی مان شود.
این مطلب لیمو بلاگ را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط در لیموبلاگ
نظرات بینندگان لیموبلاگ در مورد این مطلب