از سوی محققان دانشگاهی معرفی شد؛
عرضه راهكاری برای تولید گلخانه ای اركیده
به گزارش لیمو بلاگ به علت دشواری تولید انبوه گل اركیده به روش رویشی و زایشی و افزایش هزینه ها به واسطه واكشت، تولید انبوه این گل با چالش هایی مواجه می باشد كه برای رفع آن تعدادی از پژوهشگران دانشگاهی موفق به اختراع پروتكل انبوه این گل با استفاده از تزریق رویال ژل به محیط كشت بافت شدند و امكان دستیابی كشور به بازارهای جهانی این گیاه فراهم كردند.
پروفسور سید نجم الدین مرتضوی، عضو هیئت علمی و استاد گروه باغبانی دانشگاه زنجان در گفتگو با ایسنا، عنوان این اختراع را "فرآیند رویالیزه محیط کشت بافت بذر ارکیده با تکنیک فریز درای" دانست و اضافه کرد: خانواده ارکیده (ثعلب) یکی از خانواده های گیاهی بسیار بزرگ و متنوع در بین تک لپه ای ها است که حدود ۱۰ درصد از نهاندانگان را در بر می گیرد و حدود ۸۰۰ جنس و بیشتر از ۲۵۰۰۰ گونه دارد.
وی، ارکیده فالانوپسیس (Phalaenopsis) را یکی از جنس های خانواده ارکیده (Orchidaceae) توصیف کرد و افزود: گیاه ارکیده بذرهای بسیار ریزی دارد و این امر در کنار احتیاج به وجود قارچ همزیست برای جوانه زنی، تکثیر بذر این گیاه را در شرایط خارج از طبیعت بسیار محدود می کند؛ ازاین رو امروزه صنعت تولید گل شاخه بریده ارکیده های تجاری در فروشگاه های محلی و بین المللی، بازاری بسیار مناسب دارد.
به قول وی، معرفی هیبریدهای جدید همراه با کشت و کار تجاری ارکیده ها به صنعتی پر سود در خیلی از کشورها تبدیل گشته و سبب شده است ارکیده رتبه دوم محصولات گلدانی گل دار را در بازارهای عمده کسب کند.
مرتضوی، چرخه زندگی ارکیده ها در شرایط طبیعی را بسیار طولانی حدود ۵ تا ۱۰ سال دانست تا رشد کنند، گل دهند و بذر تولید کنند و خاطرنشان کرد: این نرخ تکثیر پایین احتیاج به راهکاری کارآمد برای حفاظت از ارکیده ها را ضروری می کند.
وی افزود: از چالش های عمده در پرورش ارکیده "فالانوپسیس" و دیگر ارکیده ها تولید انبوه گیاهچه های آنها است که یکی از علل آنرا می توان دشواری تکثیر ارکیده ها به روش رویشی دانست. از طرفی سبز نشدن بذرهای ارکیده و هم ترشح مواد فنولیک، سازگار کردن و تفاوت های همسانه بدنی (سوماکلونالی) از دیگر عوامل بازدارنده تولید گیاهچه های این گل خواهد بود.
دکتر فاطمه بیدرنامنی، عضو هیئت علمی و دانشجوی دکترای فیزیولوژی و اصلاح گیاهان زینتی دانشگاه زنجان هم در گفتگو با ایسنا با تاکید بر اینکه ارکیده جزو اولین گیاهانی است که کار برای تولید انبوه آنها در محیط آزمایشگاهی شروع شده است، اظهار نمود: این گل ها به دلیل نبود امکان جوانه زنی بذرهایشان در بیرون از محیط طبیعی که در آن زندگی می کنند همیشه مورد توجه پژوهشگران علم زیست فناوری (بیوتکنولوژی) بوده است و به این علت از گذشته دور تا حال به دنبال پیدا کردن روش هایی برای تولید انبوه آنها در محیط های مصنوعی هستند.
وی از دیگر مشکلات کشت بافت بذور ارکیده را اختلاف مفهوم دار بین جوانه زنی بذور نارس و رسیده گل ارکیده عنوان نمود و اظهار داشت: در تحقیقات مختلف درصد جوانه زنی بذور نارس ارکیده ۶۰ تا ۹۰ درصد و جوانه زنی بذور رسیده ارکیده بین ۱۰ تا ۳۰ درصد گزارش شده؛ ازاین رو در تحقیقات مختلف به استفاده از بذور نارس در کشت بافت سفارش شده است.
وی دلیل این امر را این گونه تشریح کرد: بذور نابالغی که اندازه جنین آنها ۶۶ درصد بذور بالغ باشد و ۹ تا ۱۲ سلول و پوسته زنده داشته اند باشند، جوانه زنی بهتری نسبت به بذور بالغ داشته اند. علت جوانه زنی بهتر بذور نارس تحرک پروتئینی خوب، داشتن پوسته بذر نفوذپذیر و داشتن پوشش جنینی رشد نیافته بیان شده است.
بیدرنامنی با تاکید بر اینکه در این مطالعات ما مبادرت به عرضه روشی برای تکثیر این گل با استفاده از روش کشت بافت کردیم، توضیح داد: فرایند تولید انبوه گل ارکیده فالانوپسیس در این تحقیقات با استفاده از موادی مانند "ژل رویال" به واسطه داشتن ویتامین های سرشار و موادی مانند فروکتوز(۴۲ درصد) گلوکز(۴۲ درصد) ساکارز، مالتوز و تریهالوز(۱۶ درصد) است.
تزریق ژل رویال برای تکثیر ارکیده
این محقق با اشاره به اینکه ویتامین های کمپلکس ضروری موجود در ژل رویال به نحو بسیار مناسبی جوانه زنی را افزایش داد، تصریح کرد: از دیگر مشکلات کشت بافت بذور ارکیده، آلودگی هایی است که در حین کار یا حین انتقال بذور به محیط کشت "این ویترو"(Invitro) صورت می گیرد که طی ۷ روز اول آلودگی به صورت کپک در محیط کشت خودنمایی می کند، ولی ما استفاده از آمفوتریسین B در محیط کشت بافت برای نخستین بار موفق به سترون سازی محیط کشت به نحو قابل ملاحظه ای شدیم.
وی از دیگر چالش های کشت بافت گل ارکیده را نبودن امکان بسته بندی و تجمیع مواد کشت بافتی ذکر کرد که این فرایند با استفاده از تکنیک "فریزدرای" ضمن افزایش ماندگاری مواد، تجمیع آنها را ممکن و به صورت بسته بندی برای عرضه در آزمایشگاه ها برای کارهای پژوهشی و تولیدی استفاده می شود.
دکتر مهدی شعبانی پور هم از دیگر محققان در گفتگو با ایسنا، بهینه سازی مواد کشت بافتی با استفاده از ژل رویال، اسید اسکوربیک و بذر اسفرزه، جلوگیری از آلودگی های قارچی احتمالی با استفاده از آمفوتریسین بی، تثبیت مواد کشت بافتی با استفاده از دستگاه فریز درای برای بسته بندی و نگهداری دراز مدت و تجاری سازی بسته های کشت بافتی با مقیاس مشخص برای کارهای آزمایشگاهی و تولیدات گلخانه ای را از اهداف اختراع حاضر نام برد.
وی با تاکید بر اینکه روش های کشت بافت می توانند جایگزین مناسبی برای تولید ارکیده باشد، تصریح کرد: در اختراع ثبتی شماره ۸۷۶۴۴ با تزریق هورمون به کشت بافت میزان جوانه زنی به ۸۳ درصد رسیده است که در پروتکل اختراعی ما تا ۹۴ درصد بذور جوانه زده اند. همینطور تشکیل پروتکورم در اختراع فوق الذکر حدود ۵۲ روز بوده است که این زمان در پروتکل اختراعی ما حدود ۴۶ روز رسید.
گفتنی است این اختراع با تلاش شبانه روزی پروفسور سید نجم الدین مرتضوی عضو هیئت علمی و استاد دانشگاه زنجان، دکتر فاطمه بیدرنامنی عضو هیئت علمی دانشگاه زابل و دانشجوی دکتری فیزیولوژی و اصلاح گیاهان زینتی دانشگاه زنجان و دکتر مهدی شعبانی پور طی سه سال روی محیط کشت های مختلف به شماره ۱۰۲۳۷۱ در اداره مالکیت صنعتی ایران به ثبت رسید.
منبع: limooblog.ir
این مطلب لیمو بلاگ را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط در لیموبلاگ
نظرات بینندگان لیموبلاگ در مورد این مطلب