ثبت حق انحصاری یك داروی ضدویروسی در آمریكا توسط محققان ایرانی
لیمو بلاگ: پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی ایران موفق به ساخت دارویی کاملا طبیعی برای درمان زگیل های دهانی و تبخال، بیماریهای گوارشی و آنفلوآنزا شدند؛ مواد موثره این دارو از گیاه آرنبیا اکروما و پرده آمونیوتیک -داخلی ترین بخش جفت- به دست آمده و در فاز آزمایشگاهی اثرگذاری آن بر مهار ویروس های هرپس سیمپلکس، روتا ویروس و آنفلوآنزا به اثبات رسیده است. حق انحصاری این دستاورد که حاصل کارگروهی متخصصان داروساز، ویروس شناس، زنان و زایمان و کارشناسان علوم آزمایشگاهی است، با کمک یک شرکت دانش بنیان در آمریکا ثبت شده است.
به گزارش لیمو بلاگ به نقل از ایسنا، دکتر محمد مهدی ثقفی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و درس آموخته رشته Biomedical Pharmacy در مورد ایده اولیه این پژوهش اظهار داشت: امروزه نسل جدیدی از داروها برای درمان بیماریهای مختلف استفاده می شود که در دسته بایوژن دراگها قرار می گیرند. اصطلاح بایوژن دراگ درباب این دسته از داروها به این مفهوم است که ماده مؤثره این داروها از طبیعت به دست می آیند.
وی با اشاره به اثربخشی بیشتر این داروها در درمان بیماریها، اضافه کرد: مثال این مساله درباب آسپرین است؛ ماده اولیه آسپرین یعنی سالیسیلات از درخت بید سفید استخراج می شود و با انجام واکنش هایی تبدیل به آسپرین می شود. مثال دیگر گالانتامین و یا تاکسول است که یک ترکیب دی ترپنی با ساختاری پیچیده است که غالباً از گیاه سرخدار استخراج می شود. این ماده هم اکنون بعنوان مهم ترین ترکیب طبیعی ضدسرطان با مکانیسمی متفاوت از سایر داروهای مشابه دراین زمینه، در سراسر دنیا برای درمان انواع سرطان ها استفاده می شود.
ثقفی اظهار داشت: اساس این پژوهش نیز بر بهره مندی از پتانسیل طبیعت استوار است و از خواص گیاهی به نام آرنبیا اکروما که قبل از این تاثیر آن بر باکتری ها و قارچ ها مشاهده شده بود، استفاده شد.
وی اضافه کرد: دو ماده مؤثر در این دارو آلکانین و شیکونین هستند که با ترکیب مواد حاوی شاخصهای ضدالتهابی که از پرده آمنیوتیک استحصال شده، به این دارو رسیدیم.
این متخصص Biomedical Pharmacy با اعلان اینکه شاخصهای رشدی که در پرده آمونیوتیک وجود دارند، سبب پایداری و اثربخشی دارو و همین طور جلوگیری از عوارض ناخواسته آن می شوند، افزود: اهمیت این پژوهش در ارائه ایده ای است که دیدگاه و روش جدیدی را در درمان بیشتر بیماریهای ویروسی برای ما باز می کند و خوشبختانه می توانیم مدعی باشیم در دنیا برای نخستین بار به این دستاورد رسیده ایم.
سمیت پایین و سازگاری مطلوب مهم ترین خاصیت داروهای طبیعی
دکتر سید حمید رضا منوری، ویروس شناس و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز با اشاره به خاصیت مهاری داروی به دست آمده، اظهار نمود: در این پژوهش ویروس هایی انتخاب کردیم که بیماری زایی های متفاوتی می توانند ایجاد کنند یعنی هم از DNA ویروس ها -ویروس هایی که ژنوم ها یا ماده ژنتیکی آنها از DNA تشکیل شده اند- و هم از RNA ویروس ها انتخاب شدند.
وی افزود: عصاره گیاهی که در این دارو استفاده کردیم، از گیاه آرنبیا اکروما به دست آمده که به همراه یکسری از مکمل های دیگر و همین طور مایع پرده آمنیوتیک که هر کدام خواص خودشان را دارند به دنبال آن بودیم تا با ترکیب آنها هم افزایی به وجود آورده و در نهایت اثرات ضدویروسی ترکیب به دست آمده، بررسی شوند.
دکتر منوری اشاره کرد: در این پروژه تنها به فکر انتشار مقاله نبودیم، چون به اهمیت موضوع واقف بودیم؛ بدین سبب با همفکری که انجام گرفت و با همکاری یک شرکت دانش بنیان موفق شدیم حق انحصاری آنرا در آمریکا به ثبت برسانیم.
این ویروس شناس اظهار داشت: استفاده از ترکیبات گیاهی به سبب سمیت بسیار پایین و سازگاری مطلوب از اهمیت و توجه بسیار زیادی در دنیا برخوردارست. بطوریکه در ژاپن، استرالیا و آمریکا درآمدی که از گیاهان دارویی به دست می آورند، با درآمد حاصل از گیاهان شیمیایی برابری می کند.
وی با اعلان اینکه داروی شیمیایی عوارض جانبی و پیچیدگی های خاص خودش را دارد، اضافه کرد: خواص و ترکیبات آلی و معدنی گیاهانی که در ایران می رویند، بسیار غنی تر از گیاهان اروپایی است. بدین سبب اگر بتوانیم از مجرای علمی خواص این گیاهان را که در دسترس مان هستند، بررسی نماییم بسیار باارزش است.
عوارض زیاد و اثربخشی ضعیف داروهای شیمیایی در بیماریهای ویروسی
در ادامه دکتر احمد توکلی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و دیگر ویروس شناس این پژوهش، اظهار داشت: داروهای شیمیایی که در بازار برای درمان بیماریهای ویروسی وجود دارند، ضمن اینکه عموما با عوارض قابل توجهی همراه هستند، گاهی اوقات اثربخشی لازم را هم ندارند.
وی اضافه کرد: این مساله بعنوان دغدغه مهمی در گروه ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی ایران شمرده می شود، بدین سبب در این پژوهش سراغ داروهای جایگزین طبیعی رفتیم؛ چونکه معتقدیم داروهای مبتنی بر طبیعت، سازگاری بهتری با بدن انسان دارند.
دکتر توکلی با اعلان اینکه وقتی ما از داروهای غیرشیمیایی یعنی طبیعی استفاده می نماییم، مکانسیم عملکرد ضد ویروسی آنها به سبب تنوع و تعدد اجزای تشکیل دهنده آنها، طیف وسیع تری دارد، اضافه کرد: پیش بینی می شود داروهای طبیعی بتوانند در مراحل مختلف از تکثیر ویروس مداخله کنند؛ اما زمانی که از یک ترکیب یا داروی شیمیایی استفاده می شود، منحصرا بر روی یک ساختار خاص ویروسی یا یک مرحله مشخصی از تکثیر ویروس اثر خواهدنمود.
وی اظهار داشت: یکی از ویروس های مورد مطالعه در این پژوهش هرپس سیمپلکس است، این ویروس دو گونه دارد؛ گونه اول موجب زگیل های دهانی و تبخال و گونه دوم هم سبب زگیل های تناسلی می شود که انتخاب ما گونه اول این ویروس بود که مشکلات زیادی هم در دنیا به وجود آورده است. مضاف بر اینکه این ویروس به غیر از ضایعات دهانی می تواند بیماریهای نادر اما خطرناک مثل نابینایی، آنسفالیت و عفونت های نوزادی نیز بوجود آورد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اعلان اینکه دومین ویروس مورد مطالعه روتا ویروس می باشد که بیماریهای گوارشی بخصوص در کودکان زیر پنج سال ایجاد می کند، اضافه کرد: البته برای مهار این ویروس در بعضی کشورها واکسیناسیون انجام می شود، اما عملکرد صد در صدی ندارد. چون عوامل ژنتیکی در ایجاد پاسخ ایمنی نسبت به این واکسیناسیون موثر هستند.
این ویروس شناس بیان کرد: پس مشکل با واکسیناسیون بطور کامل حل نخواهد شد و از طرف دیگر هیچ دارویی برای درمان عفونت روتا ویروس وجود ندارد، پس هر تلاشی دراین زمینه باارزش است.
وی افزود: سومین ویروس مورد مطالعه هم ویروس آنفلوآنزا است که هر ساله مشکلات فراوانی برای سلامت جامعه به وجود آورده و هزینه های فراوانی بر اقتصاد کشور تحمیل می کند.
توکلی با اعلان اینکه ویروس های مورد مطالعه در این پژوهش هر کدام نماینده یک طیفی از بیماریهای بالینی هستند، اضافه کرد: انتخاب این سه ویروس برمبنای شرایط آزمایشگاهی ما در گروه ویروس شناسی انجام شد، البته مشکلاتی هم در این راه وجود داشت که با همفکری اساتید و همکاران مرتفع کردیم.
این ویروس شناس با اشاره به کم بودن کارهای تحقیقاتی در مورد ویروس ها در مقایسه با سایر پاتوژن های عفونی نظیر باکتری ها، اظهار داشت: در مورد باکتری ها، پژوهش های قابل توجهی انجام شده و مقالات فراونی هم دراین زمینه به چاپ رسیده، اما در زمینه ویروس ها اینطور نیست، چون کار تحقیقاتی بر روی ویروس ها مشکل است. ویروس ها فوق العاده کوچک هستند و حتی با میکروسکوپ های معمولی هم دیده نمی شوند. همین طور شرایط کشت آنها خیلی مشکل است.
وی اضافه کرد: برنامه داریم نقصها این پژوهش در آینده مرتفع شود و پس از پیموده شدن فازهای حیوانی و انسانی به تولید برسیم.
پرده آمنیوتیک و نقش آن در ساخت دارو و درمان بیماری ها
دکتر شهناز احمدی، متخصص زنان و زایمان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران که مسئولیت تهیه پرده آمنیوتیک برای این پژوهش را به عهده داشته است، اظهار نمود: پرده آمنیوتیک داخلی ترین قسمت جفت بوده و حاوی فاکتورهایی است که به رشد بافت کمک می کنند.
وی با اعلان اینکه شاخصهای گوناگون ضدالتهابی، مهار کننده و سلول های بنیادی در پرده آمنیوتیک وجود دارند، اضافه کرد: پرده آمنیوتیک با ضخامت خیلی کم، فاقد عروق است و از سه قسمت تشکیل شده؛ قسمت خارجی سلول های اپیتلیالی قرار دارند که یکسری شاخصهای رشد را ترشح می کنند مانند فیبروگل سیپروفکتر، اپیدرمی و فاکتور رشد آندومتری عروقی. بخش میانی پرده آمنیوتیک هم سرشار از فاکتورهایی مثل کلاژن، الاستاز، فیبرونکتین، لامینین و گلیکوزآمینوگلیکان است. داخلی ترین قسمت پرده هم فاکتور رشد تغییردهنده بتا ترشح می کند.
احمدی با اشاره به کاربرد پرده آمنیوتیک در پیوند قرنیه چشم، درمان دیابت، سوختگی ها و واژینوپلاستی، اظهار داشت: معمولا وقتی جنین متولد می شود، پرده آمنیوتیک بدون هیچ استفاده ای، دور انداخته می شود.
بنا بر اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران، وی اشاره کرد: چون ممکن بود هنگام زایمان طبیعی فرد گرفتار برخی آلودگی ها شود، ترجیح دادیم که بوسیله زایمان سزارین پرده ها تهیه شوند؛ افرادی که حاضر بودند پرده های آمنیوتیک را از جفتشون جدا نماییم از نظر تمام بیماریهای ویروسی همچون هپاتیت و اچ آی وی، حتی کلامیدیا و مایکوپلاسما بررسی شدند و در نهایت حدود ۵۰ پرده آمنیوتیک در بیمارستان فیروزآبادی برای این پژوهش تهیه شد.
منبع: limooblog.ir
این مطلب لیمو بلاگ را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط در لیموبلاگ
نظرات بینندگان لیموبلاگ در مورد این مطلب