روشی برای تست گروهی غربالگری كووید ۱۹
پژوهشگران پژوهشکده علوم زیستی پژوهشگاه دانش های بنیادی موفق به ارائه روشی نوین برای تست گروهی افراد در غربالگری کووید ۱۹ شدند که علاوه بر کاهش تعداد تست لازم، موجب کاهش میزان نتایج منفی کاذب نسبت به سایر روش های متداول تست گروهی می شود.
به گزارش لیمو بلاگ به نقل از ایسنا، دکتر امیررضا علیزاد، عضو هیات علمی پژوهشکده علوم زیستی پژوهشگاه دانش های بنیادی اظهار نمود: لازم است همزمان با دوران بیماری کووید ۱۹ و رفع محدودیت های اجتماعی و بازگشایی کسب و کارها، غربالگری های گروهی از افراد حاضر در یک سازمان و مجموعه صورت گیرد تا در صورت ابتلای تعداد اندکی از افراد، آنها سریعاً قرنطینه شوند و سبب آلوده شدن سایر نیروهای فعال نشوند. بدین منظور، بهتر است به جای استفاده از یک کیت تشخیص برای هر نفر، از روش های تست گروهی استفاده گردد تا به تعداد کمتری تست برای تشخیص افراد مبتلا در یک گروه نیازمند باشیم.
وی تصریح کرد: در روش تست گروهی، نمونه های چندین نفر با یکدیگر مخلوط شده و تنها از یک تست برای این نمونه ها استفاده می شود. در صورتیکه پاسخ این تست منفی باشد، پاسخ تست همه‌ی اعضای این گروه منفی تلقی می شود و عدم تست انفرادی تک تک افراد این گروه سبب کاهش تعداد تست لازم می شود. در صورت مثبت شدن نتیجه تست یک گروه، باید نمونه های هر یک از اعضای گروه به صورت انفرادی تست شوند تا فرد یا افراد آلوده شناسایی شوند.
علیزاد ضمن اشاره به این که تست گروهی متد جدیدی نیست و از زمان جنگ جهانی دوم برای غربالگری بیماری های مختلف استفاده می شده، خاطرنشان کرد: تمام روشهای تشخیص بیماری های مختلف، دارای احتمال بروز خطای منفی کاذب (عدم تشخیص فرد مبتلا به بیماری) هستند. منتها این خطا در روش RT-PCR که رایج ترین روش تشخیص بیماری کووید ۱۹ است، به مراتب بیشتر است که همین مورد می تواند سبب صدمه پذیری روش های تست گروهی برای تشخیص بیماری کووید ۱۹ شود. اگر در یک گروه، فرد یا افراد آلوده ای باشند و نتیجه تست گروه منفی کاذب شود، سبب می شود که افراد آلوده آن گروه قرنطینه نشوند و وارد اجتماع شده و سبب آلودگی سایر افراد شوند. بنابراین لازم است از روشی برای تست گروهی استفاده گردد که علاوه بر کاهش تعداد تست لازم، در مقابل منفی کاذب هم از مقاومت بیشتری برخوردار باشد.
علیزاد تصریح کرد: در تست گروهی کووید ۱۹ در دو جا امکان دارد خطای منفی کاذب اتفاق بیفتد. یکی در تشخیص گروه دارای فرد آلوده و دیگری در تست فردی روی اعضای این گروه که در مورد تست فردی کاری نمی توانیم نماییم، ولی موفق شده ایم با الگوریتم عرضه شده، حساسیت و دقت تشخیص گروه دارای فرد آلوده را بالا ببریم.
وی خاطرنشان کرد: اگر برای شناسایی افراد آلوده از روش معمول (تست فردی) استفاده گردد و ۲۰ درصد در تشخیص فرد آلوده خطای منفی کاذب داشته باشیم، احتمال پیدا کردن فرد آلوده ۸۰ درصد است. اگر از روش های تست گروهی معمول استفاده نماییم که ۲۰ درصد در تشخیص گروه دارای فرد آلوده و ۲۰ درصد در تشخیص فرد آلوده خطا دارند، احتمال پیدا کردن فرد آلوده ۶۴ درصد است. در حالیکه اگر از روش تست گروهی مبتنی بر الگوریتم عرضه شده در تحقیقات ما استفاده شود، احتمال تشخیص گروه آلوده از ۸۰ درصد به ۹۶ درصد افزایش می یابد و در مجموع احتمال تشخیص فرد آلوده از ۶۳ درصد به ۷۷ درصد افزایش می یابد.
وی تصریح کرد: روش پیشنهادی، برای آزمایش غربالگری بر روی پرسنل پژوهشگاه دانش های بنیادی مورد استفاده قرار گرفت. در این غربالگری، در مجموع ۲۶۳ نمونه وجود داشت که با استفاده از روش پیشنهادی، تنها احتیاج به ۹۸ تست بود که در پایان دو فرد آلوده به بیماری کووید ۱۹تشخیص داده شدند. به عبارتی، در مقایسه با روش آزمایش فردی، ۶۳ درصد در تعداد تست های مورد نیاز صرفه جویی شد.
عضو هیات علمی پژوهشگاه دانش های بنیادی خاطرنشان کرد: وبگاهی به نشانی groupmix.ipm.ir طراحی شده است تا آزمایشگاه ها را برای پیاده سازی این روش جدید غربالگری راهنمایی کند.
دکتر صادقی، رئیس پژوهشکده علوم زیستی پژوهشگاه دانش های بنیادی هم ضمن اشاره به راهبردهای مختلفی که برای مقابله با ویروس کووید ۱۹ در دنیا پیش گرفته شده است، اظهار داشت: در همان ابتدا که این بیماری بروز کرد، معلوم بود که تولید دارویی جدید برای آن بسیار دور از ذهن است، بنابراین سراغ داروهایی رفتند که از قبل جهت استفاده در سایر بیماری ها عرضه شده یا در مرحله تولید یا تست بودند. در مورد واکسن هم مشخص بود که تهیه و انجام تست های بالینی حداقل دو سال زمان می برد، اما استراتژی سوم که اغلب کشورهای موفق از آن استفاده کردند، شکستن زنجیره انتقال بیماری با شناسایی بیماران بود.
وی تصریح کرد: البته این استراتژی هم محدودیت های خاص خویش را دارد. ایراد اساسی این جاست که امکان دارد افرادی که برای تست رجوع می کنند، در دوره نهفتگی بیماری باشند که ویروس چندان قابل تشخیص نیست، اما فرد مبتلا می تواند با سرعتی بالا ویروس را منتقل کند.
صادقی خاطرنشان کرد: روش دیگری که برای شناسایی افراد آلوده به این ویروس وجود دارد، غربالگری عمومی به صورت تصادفی است. کاری که چین انجام داد و توانست پیش از واکسیناسیون مردم ضد ویروس، انتقال بیماری را کنترل کند. استراتژی چینی ها بدین صورت بود که اگر مثلا در یک شهر پنج میلیون نفری، چهار نفر بیمار گزارش می شد، ظرف چند روز از همه تست می گرفتند و بدین ترتیب تمام کانون های انتشار را در نطفه خفه کردند.
وی تصریح کرد: در اغلب کشورها به جای غربالگری عمومی از مردم خواسته شده در صورتیکه علایم بیماری کووید ۱۹ را در خود یا اطرافیان دیدند، فرد مشکوک را برای دادن تست تشخیصی به مراکز بهداشتی درمانی ببرند. در حالیکه هزینه انجام تست برای اغلب خانواده ها بسیار بالاست. این در شرایطی است که با روش تست گروهی میتوان مثلا در عرض چند روز پنج میلیون نفر را غربالگری کرد.
صادقی خاطرنشان کرد: پیشنهاد ما به وزارت بهداشت این است که با عنایت به هزینه ها و زمان کمتر مورد نیاز، از تست های گروهی بعنوان راهبردی مناسب برای شناسایی مبتلایان به کووید ۱۹ استفاده نماید. البته با عنایت به حساسیت پایین روش PCR که در تست گروهی هم استفاده می شود و می تواند مشکل سازتر از تست های فردی باشد، توانستیم الگوریتمی عرضه نماییم که در غربالگری گروهی انجام شده در پژوهشگاه دانش های بنیادی هم دقت بالای خویش را اثبات کرد.
وی در پاسخ به این سؤال که تست های گروهی در چه شرایطی بهتر جواب می دهند، اظهار داشت: تست گروهی برای غربالگری هایی است که احتمال ابتلای دو، سه درصد جمعیت مورد نظر را می دهند و برای شناسایی افراد علامتدار که مثلا امکان دارد ۵۰ درصد آنها بیمار باشند، مناسب نمی باشد.
صادقی با بیان اینکه تست گروهی حداقل در شهرهای کوچک - که اتفاقا کانون های اصلی آلودگی هم هستند - قابل استفاده می باشد، اظهار نمود: اگر مدیریت با اراده ای باشد، یک شهر ۲۰ هزار نفری را میتوان ظرف مدت کوتاهی با ۷ هزار و ۵۰۰ تست غربالگری و افراد آلوده به ویروس را شناسایی کرد.
وی در پاسخ به این سؤال که در تست گروهی چند نمونه را میتوان با هم تست کرد، اظهار داشت: وقتی نمونه ها روی هم ریخته می شوند و رقیق و رقیق تر می شوند، دقت و حساسیت تشخیص پایین می آید. البته این که تعداد بهینه نمونه های قابل تست به روش تست گروهی چه قدر است به الگوریتم استفاده شده، جمعیت مورد بررسی و شرایط آن و پیشبینی و حدس اولیه (درباره درصد مبتلایان در جمعیت مورد بررسی) و محدودیت های عملی دستگاه تشخیص بیماری بستگی دارد که بررسی های ما نشان داده است که برای غربالگری کووید ۱۹ بهتر است از پنج یا شش نمونه تجاوز نکند.
بر مبنای اعلام پژوهشگاه دانش های بنیادی، صادقی در انتها خاطرنشان کرد: به موازات کار بر روی الگوریتم های تست گروهی تلاش کرده ایم دستگاهی فیزیکی هم تولید نماییم که به روشی سریع تر، دقیق تر، کم هزینه تر و آسانتر از PCR قادر به تشخیص نمونه های آلوده به ویروس باشد.
این مطلب لیمو بلاگ را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط در لیموبلاگ
نظرات بینندگان لیموبلاگ در مورد این مطلب