یك استاد اقتصاد مطرح كرد
نقدینگی در بلندمدت نمی تواند سبب تورم شود
لیمو بلاگ: علل تورم مبتنی بر اصول متعارف امروز و فکت های موجود در نشستی با حضور استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی مورد بررسی قرار گرفت.
به گزارش لیمو بلاگ به نقل از ایسنا، عباس شاکری در سخنرانی با عنوان «رمزگشایی از علل تورم موجود و ترسیم تمایز میان علل واقعی و توجیهات غیر واقعی» که امروز توسط شاخه اقتصاد گروه علوم انسانی فرهنگستان علوم برگزار شد، درباره اهداف این جلسه توضیح داد: مبحث بحث، تورم است که همه افراد همچون مردم، مسئولیت، سیاست گذاران، محققان و... مبتلا به آن هستیم. ولی برخی اوقات در بعضی سطوح جامعه و در زبان سیاست گذاران طوری تورم ریشه یابی می شود که سبب تعجب است. در جلسه امروز علل تورم مبتنی بر اصول متعارف امروز و فکت های موجود مورد بررسی قرار می گیرد.
وی در ادامه ضمن اشاره به روند تغییرات نرخ تورم در جهان اظهار داشت: در بررسی روند نرخ متوسط تورم در جهان می بینیم که از سال ۱۹۸۰ تا سال ۲۰۱۵، متعاقب سال بحران سال ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸، سال هاست که تورم در جهان تک رقمی شده ولی تورم در کشور ما هم به صورت نوسانی و تغییر پذیر است.
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی افزود: جالب این جاست که حتی نرخ تورم در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا روندی نزولی داشته است. این تورم در دولت های مختلف متفاوت بوده و در دولت پنجم شاهد پیک بودیم و در دولت هشتم و نهم هم افزایش داشتیم و از سال ۱۳۹۶ هم این تغییرات بسیار واگرا شده است.
عضو پیوسته فرهنگستان علوم با بیان اینکه در ادبیات اقتصادی علل تورم در سه گروه طبقه بندی می شوند، اظهار داشت: این سه گروه شامل «تورم مبتنی بر جاذبه تقاضا»، «تورم مبتنی بر فشار هزینه» و «تورم ساختاری» هستند. تورم مبتی بر جاذبه تقاضا زمانی اتفاق می افتد که پول بیشتر از قبل در دستان عوامل اقتصادی و مردم قرار بگیرد. در این شرایط قدرت خرید آنها بالاتر میرود و تقاضا را نسبت به قبل بالا می برد و افزایش تقاضا منجر به افزایش تورم می شود.
وی اضافه کرد: سازوکار آن از پول و نقدینگی آغاز می شود که در کتاب های پایه هم عنوان می شود که زمانی که پول جدید به دست افراد اضافه می شود، به جای اینکه پول را نگه دارند، تقاضای کالا می کنند.
شاکری درباره دسته دوم تورم که «تورم مبتنی بر فشار هزینه» است، توضیح داد: برخی تورم را به فشار هزینه های تولید منتسب می کنند و می گویند افزایش قیمت نهاده ها به صورت افزایش هزینه تولید سبب افزایش تورم می شود و عنوان می شود که با افزایش هزینه تولید، قیمت تمام شده بیشتر می شود و تورم افزایش می یابد.
وی درباره نظریه دیگری که در مورد تورم وجود دارد اظهار داشت: گروه دیگری، تورم را ساختاری می دانند. آنها معتقدند که برای شناخت صحیح تورم باید به عوامل ساختاری و نهادی هم توجه داشت و تعامل آنها را با عوامل پولی و هزینه ای در نظر گرفت. در این شرایط باید توجه داشت که تورم امکان دارد در نتیجه قیمت گذاری بر مبنای اضافه قمیت دلخواه، تضادهای توزیعی ویا شاخص بندی باشد.
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی ضمن اشاره به رقابتی نبودن بازار در کشورهای درحال توسعه، تصریح کرد: در کشورهای درحال توسعه چون بازارهای عمیق رقابتی شکل نگرفته، وجود انحصارات رایج است و افراد قیمت تعیین می کنند.
وی افزود: ولی دیدگاهی وجود دارد که می گویند علت تورم در ایران صرفا نقدینگی است. یکی از دوستان مطرح نمودند که نقدینگی سبب شد که در سال ۱۳۹۶ ناپایداری ارزی اتفاق بیفتد ولی من در مقاله مفصلی نشان دادم که حداقل این دلیل، تنها دلیل نبوده است.
شاکری در رد ارتباط بین افزایش نقدینگی و تورم توضیح داد: اگر در اقتصاد خودمان بگوییم که نقدینگی سبب تورم شده، اگر این افزایش نقدینگی همراه با بالاتر رفتن قدرت خرید افراد، باشد و مازاد تقاضا شکل بگیرد و سبب مازاد تقاضا بشود، این امکان دارد سبب تورم شود.
وی افزود: قدرت خرید کارگران، کارمندان و حقوق بگیران باید افزایش پیدا کند تا سبب افزایش تورم شود، ولی می بینیم که این طور نیست.
او با تکیه بر اینکه باید ساختار تأثیر افزایش نقدینگی بر تورم تشریح شود، افزود: افزایش تورم بر مبنای افزایش تقاضا اتفاق می افتد و نمی توان اظهار داشت که افزایش نقدینگی بدون افزایش تقاضا سبب افزایش تورم می شود.
شاکری با تکیه بر اینکه نیاز است به صورت دقیق گفته شود که نقدینگی چطور سبب افزایش تورم می شود، افزود: باید میزان رشد نقدینگی عنوان شود. رشد نقدینگی گاهی کم تر از دهه های قبل بوده است. این رشد نمی تواند سبب افزاش قدرت خرید شود که تورم را به دنبال داشته باشد.
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی به تأثیر ورود نفت به بودجه در سال 1353 و همینطور باز شدن دست سودگران به بازار ارز در سال 1372 اشاره نمود و اظهار داشت: از سال ۱۳۵۲ تا هم اکنون، جایگاه ارز و تغییرات آن از عواملی بوده که نقدینگی را بی ثبات کرده است.
وی در مورد تأثیر سوداگری ارزی توضیح داد: وقتی متغیر ارز تغییر می کند، هزینه های تولید به شدت بالا می رود و انتظارات تورمی هم به شدت افزایش می یابد. اگر همه مجاری که سبب سوداگری ارزی می شود را ببندیم، هر زمان تا کمبود موقتی در بازار ایجاد می شود، سوداگران به بازار هجوم می آورند و تورم هم افزایش می یابد.
وی در بخش هایی از سخنرانی اظهار داشت که بررسی ها نشان داده که پرش های ارزی و نقدینگی خیلی با یکدیگر مرتبط نیستند.
در این نشست شاکری در پاسخ به سوال یکی از حاضران در مورد اینکه آیا تغییر افراد تاثیری در اقتصاد دارد یا خیر و چرا با وجود افراد مختلف، با دیدگاه های متفاوت، نتیجه تغییری نکرده، اظهار داشت: بحث افراد نیستند و ما احتیاج به برنامه اصلاحی داریم، از زمان جنگ می خواهیم این کار را انجام دهیم. به واقع بینی مبتنی بر منابع و امکانات و محیط در زمان و مکان نیاز داریم و باید از یک جایی شروع نماییم. برنامه اول تابحال این را می خواستیم ولی روی ریلی حرکت کردیم که ما را از هدفمان دور کرده است.
همچنین در این جلسه الناز باقرپور جزئیات پژوهش مشترک خود ودکتر شاکری را در مورد ماهیت تورم در اقتصاد ایران شرح داد و به بررسی روش انجام این پژوهش پرداخت.
منبع: limooblog.ir
این مطلب لیمو بلاگ را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط در لیموبلاگ
نظرات بینندگان لیموبلاگ در مورد این مطلب