به بهانه اختصاص یك روز ملی در تقویم به نام روز نجوم ؛
راهکارهایی برای خارج کردن روز ملی نجوم از روز سمبلیک
به گزارش لیمو بلاگ، یکی از مسؤولان سابق پروژه رصدخانه ملی اعتقاد دارد، توسعه علوم یک فعالیت همه جانبه است و برای آنکه نامگذاری روزهای تقویم تنها جنبه سمبلیک و نمادی نداشته باشد، باید توسعه علمی ایجاد شود و نیاز است هم به نهادهای حرفه ای علمی چون دانشگاه ها و انجمن ها و هم به نهادهای ترویج علم توجه ویژه ای صورت گیرد.
به گزارش لیمو بلاگ به نقل از ایسنا، حدود ۱۰۵۰ سال قبل و در سال ۳۵۲ خورشیدی در "کاث"، خوارزم فرزندی متولد شد که او را "ابوریحان محمد بن احمد بیرونی" نام نهادند که بعدها اخترشناسی بزرگ، ریاضیدان، تاریخ نگار، تقویم شناس، هندشناس و انسان شناس شهیری در عصر خود و طی سده های چهارم و پنجم خورشیدی شد.
"بیرونی" را بزرگترین دانشمند مسلمان و یکی از بزرگترین دانشمندان ایران در همه اعصار و همینطور او را پدر علم انسان شناسی و هندشناسی می دانند. با عنایت به خدمات علمی شایان بیرونی، روز ۱۳ شهریور سالروز تولد ابوریحان بیرونی به نام "روز ملی نجوم" نامگذاری شد.
به گفته دکتر سپهر اربابی، نامگذاری روزها به بهانه بزرگداشت حوزه های مختلف در کشورهای متعدد صورت می گیرد و نامگذاری روزی به نام "روز ملی نجوم" بهانه خوبی است تا با ایجاد زیر ساخت های علمی مناسب علم نجوم، مبادرت به توسعه این علم در کشور شود.
اربابی در پروژه رصدخانه ملی سِمت هایی چون مسؤول تشکیل و مدیریت و راه اندازی تیم فنی و ارتباط با مشاوران دانشگاه لوند و مسؤول مذاکرات علمی و فنی خرید آینه، سرپرستی و اجرای زیرساخت های فنی در قله، برون سپاری و مسؤولیت طرح در تکمیل طراحی مفهومی و جزئی رصدخانه ملی را بر عهده داشته است.
وی هم اکنون مدیر پروژه در تحقیق و توسعه نسل جدید دستگاههای پرتو درمانی در بخش فیزیک پزشکی دانشگاه وورتزبورگ آلمان است.
دکتر سپهر اربابی، مسؤول سابق طرح ملی رصدخانه ملی در گفتگو با ایسنا، نامگذاری روزهای سال را ارزشگذاری برای حوزه های مختلف چون طبیعت، محیط زیست و بزرگداشت شخصیت های علمی دانست و اظهار داشت: این که در ایران روزی به نام "روز ملی نجوم" در تقویم ثبت شده، به علت سالروز تولد ابوریحان بیرونی بوده است. بیرونی یکی از شخصیت های برجسته ایرانی در حوزه نجوم است و به علت تحقیقات وسیعی که انجام داده و کتاب های زیادی که تالیف کرده، برای ما بسیار حائز اهمیت می باشد.
وی نامگذاری "روز ملی نجوم" را زمینه ساز توسعه علم نجوم در کشور دانست و اظهار نمود: توسعه علوم یک فعالیت همه جانبه است و برای آنکه نامگذاری روزهای تقویم تنها جنبه سمبلیک و نمادی نداشته باشد، باید توسعه علمی ایجاد شود.
اربابی تصریح کرد: هم اکنون چه در نهادهای حرفه ای علمی چون دانشگاه ها و انجمن ها و چه در نهادهای ترویج علم، وضعیت مناسبی نداریم؛ چون که امکانات و اعتبارات اختصاص داده شده به توسعه علمی، مساعد برای پیشرفت علمی کشور نیست.
این محقق حوزه نجوم با تکیه بر این که این کمبودها تنها شامل علم نجوم نمی گردد بلکه سایر حوزه را هم در بر می گیرد، اظهار نمود: اعضای هیات علمی و بخش های علمی نجوم که در دانشگاه ها مشغول به فعالیت هستند، زحمات زیادی برای توسعه این علم می کشند، ولی از طرفی فعالیت این محققان در حوزه های توسعه علمی بخصوص به علت وضعیت معیشتی آنها به شدت محدود شده است.
وی امکان دسترسی به ابزارهای حرفه ای نجوم برای محققان این حوزه را از دیگر چالش های فعالان حوزه علم نجوم در کشور دانست و احتیاج به توجه بیشتر در این عرصه را خاطرنشان کرد.
اربابی، دسترسی محققان به رصدخانه را یکی از نیازهای توسعه علمی در حوزه نجوم حرفه ای دانست و افزود: طرح رصدخانه ملی یکی از طرح های پیشرو کشور است که از بیشتر از ۲۰ سال قبل در کشور شروع شده است، ولی این طرح تابحال به سرانجام نرسیده است.
وی به وضعیت توسعه نجوم آماتوری در کشور اشاره نمود و اظهار داشت: در حوزه نجوم آماتوری و ترویجی هم کتاب درسی نجوم و یا اختصاص بخشی از کتاب علوم دانش آموزان به مبحث نجوم مدارس نداریم و یا بسیار محدود به آن پرداخته شده است و برای ترویج این علم که قدمت زیادی در ایران دارد، کافی نیست.
مسؤول سابق طرح ملی رصدخانه ملی، افزود: از طرفی ما شاهد فعالیت گروههای آماتوری نجوم در کشور هستیم. ایران قطب فعالیتهای نجوم آماتوری از گذشته بوده است، ولی فعالیت این گروه ها هم عموما به علت مسایل اقتصادی رو به افول است؛ چون که بخش زیادی از فعالیت گروههای آماتوری کاسته شده است.
اربابی تصریح کرد: به صورت انفرادی محققانی در این عرصه هستند که برای به اهتزاز درآوردن پرچم ایران در علم نجوم، تلاشهای زیادی انجام می دهند، ولی اگر بخواهیم به صورت فعالیت در خور جامعه علمی و یک طرح سازمان یافته توسعه علمی نگاه نماییم، تلاشهای صرفاً انفرادی به نتیجه ای نمی رسد و وضعیت مساعدی مشاهده نمی گردد.
وی با تکیه بر این که برای توسعه علم نجوم در کشور باید زیر ساخت های این علم مهیا شود، اضافه کرد: مهم ترین ابزاری که برای توسعه علم نجوم در کشور نیاز است، تلسکوپ رصدخانه ملی است که یک تلسکوپ اپتیکی ۳.۴ متری است و در کنار آن باید برای توسعه گامهای بعدی این علم، در زمینه تأمین تلسکوپ رادیویی حرفه ای و تلسکوپ خورشیدی اقدام گردد.
اربابی، مشارکت ایران در پروژه های بین المللی را از دیگر اقدامات لازم برای توسعه علم نجوم در کشور ذکر کرد و خاطرنشان کرد: کافی نیست که ایران تنها به صورت ملی طرح هایی را در حوزه نجوم اجرایی کند، بلکه اگر از انزوا خارج شویم و با جامعه بین المللی همکاری داشته باشیم، می توانیم در طرح های بین المللی مشارکت داشته و در بخشی از توسعه و بهره برداری از فناوری این پروژه های بین المللی سهیم باشیم.
وی، دسترسی به منابع علمی را یکی از چالش های اساسی محققان کشور نام برد و اظهار داشت: پژوهشگران ایرانی بیشتر از سایت های غیر رسمی به مقالات و کتاب های معتبر علمی دسترسی دارند.
منبع: limooblog.ir
این مطلب لیمو بلاگ را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط در لیموبلاگ
نظرات بینندگان لیموبلاگ در مورد این مطلب