نتایج پژوهش ها نشان داد

خطر فرونشست زمین در بعضی نقاط تهران و البرز، مروری بر محله های پرخطر تهران

خطر فرونشست زمین در بعضی نقاط تهران و البرز، مروری بر محله های پرخطر تهران

به گزارش لیمو بلاگ نتایج یك پژوهش نشان داده است احتمال فرونشست زمین در مناطق جنوبی شهرستان تهران همچون چهاردانگه و هم چنین شهرستان های پاكدشت، پیشوا، بخش های شمالی شهرستان ورامین و شهرری، بخش میانی شهریار، اسلامشهر، بهارستان، بخش های شمالی رباط كریم از استان تهران و بخش جنوبی شهرستان كرج، هشتگرد و نظرآباد از استان البرز بسیار زیاد است.


به گزارش لیمو بلاگ به نقل از ایسنا، وقوع سوانح طبیعی به قدمت بشر است. سوانح و مخاطرات طبیعی همواره زیستگاه های بشری را با چالش روبه رو كرده است. تمامی جوامع در مقابل سوانح طبیعی لطمه پذیر هستند، فقط میزان تاثیرپذیری آنها از مكانی به مكان دیگر متفاوت می باشد.
در پژوهشی كه مهندس مریم منتظریون، كارشناس ارشد معماری گرایش بازسازی بعد از سانحه از دانشگاه شهید بهشتی و مهندس فرشته اصلانی، دانشجوی دكترای عمران گرایش مهندسی زلزله، از پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله انجام داده اند آمده است: «فرونشست زمین، نشست تدریجی یا ناگهانی قسمت هایی از سطح زمین به واسطه نیروی ثقل است كه در اثر انحلال، حفاری، جابه جایی مصالح یا استخراج سیالات زیرسطحی ایجاد می شود. پژوهشگران رابطه بین توسعه شهری و فرونشست زمین را رابطه ای دوجانبه می دانند كه هر دو بر هم تاثیرگذاشته و تأثیر می پذیرند.»
محققان در ادامه می گویند: «پژوهشگران معتقدند كلان شهرها به جهت رشد سریع در توسعه شهری در بخش های مختلف صنعت، تجارت و حمل و نقل اثرات زیست محیطی منفی از خود بر جای می گذارند، مانند تغییر در كاربری اراضی كشاورزی به مسكونی، مصرف بی رویه منابع آب های زیرزمینی جهت گسترش فعالیت های صنعتی و افزایش جمعیت. این اثرات منفی در نهایت منجر به بروز پدیده فرونشست می شود و همین پدیده می تواند برنامه و پروسه توسعه شهر را متأثر سازد.»
«با توجه به شرایط سفره های آب زیرزمینی در استان های تهران و البرز، وضعیت رو به رشد خشكسالی در منطقه و تراكم بالای زیرساخت ها و كاربری های استان تهران، برنامه ریزی جهت كاهش لطمه پذیری فرونشست بیشتر از پیش اهمیت دارد.»
روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی است. یك مدل كاربردی جهت تصمیم گیری برنامه ریزان در روند برنامه ریزی یك منطقه، باید قابلیت تدوین اهداف، چارچوب و جایگاهی برای تحلیل داشته باشد. بدین سبب در این پژوهش برای ارزیابی خطر فرونشست زمین مدلی به كار رفته است كه سه عامل اصلی «احتمال وقوع»، «آسیب پذیری» و میزان «ریسك» به وجود آمده را بررسی می كند.
در پروسه پژوهش، بخش شناخت به دو قسمت شناخت مخاطره و شناخت محدوده مورد مطالعه تقسیم شده است. بعد از آن ساختار دیاگرام داده ها در دو بخش «احتمال و شدت وقوع» و هم چنین «علل زمینه ای لطمه پذیری» تدوین شده است. در نهایت دو نقشه «احتمال وقوع و لطمه پذیری» با هم تركیب شده و نقشه «پهنه بندی خطرپذیری فرونشست زمین» را ایجاد كردند. در انتها، سه نقشه «احتمال وقوع»، «آسیب پذیری» و «خطرپذیری» فرونشست بررسی و تحلیل شدند. تهیه نقشه پهنه بندی خطر فرونشست می تواند ابزاری كارآمد جهت برنامه ریزی مناسب برای كاهش خطرپذیری سكونتگاه های انسانی و توسعه زیرساخت های شهری در مقابل مخاطرات آتی باشد.»
نتایج این پژوهش نشان داده است وقوع مخاطره فرونشست با احتمال زیاد همچون كمربندی از جنوب شرق استان تهران تا غرب استان البرز كشیده شده و تعداد زیادی از شهرستان های استان تهران و البرز را تحت تأثیر قرار داده است.
بنا بر نتایج این پژوهش، مناطق جنوبی شهرستان تهران همچون چهار دانگه و هم چنین شهرستان های پاكدشت، پیشوا، بخش های شمالی شهرستان ورامین و شهرری، بخش میانی شهریار، اسلامشهر، بهارستان، بخش های شمالی رباط كریم از استان تهران و بخش جنوبی شهرستان كرج، هشتگرد و نظرآباد از استان البرز در معرض وقوع این پدیده با احتمال بسیار زیاد است.
بر اساس بررسی های صورت گرفته «شهر تهران، بخش های شمالی هشتگرد، بخش جنوبی ورامین و اشتهارد در منطقه دارای احتمال زیاد وقوع فرونشست هستند. همین طور مناطق شمال و شمال شرقی استان تهران و البرز كه شامل شهرستان های دماوند، فیروزكوه، شمیرانات، مناطق شمالی كرج و ساوجبلاغ است در محدوده با احتمال كم فرونشست هستند.»
محققان در این مقاله می گویند: «از نظر شاخص لطمه پذیری نیز در محدوده های مركزی و جنوب غرب استان تهران بیشترین احتمال لطمه دیدگی وجود دارد. هم چنین در مركز و غرب استان البرز در مناطق نظرآباد و ساوجبلاغ بیشترین لطمه پذیری متحمل است و در مناطق شرق و شمال غربی استان تهران پایین ترین میزان لطمه پذیری وجود دارد. در مجموع مناطق مركزی و جنوب و جنوب غربی در مقابل این پدیده وضعی بحرانی دارند و در حاشیه های شمال و شمال شرق از میزان بحرانی بودن شرایط كم می شود.»
در این پژوهش آمده است: «در شهر تهران و در مناطق ۱۸، ۱۹، ۲۰ و شهرری به سبب میزان بالای مهاجرت افراد به این مناطق، فرونشست های زمین بیشتر است برای اینكه آب مصرفی جمعیت مهاجر ساكن در مناطق مذكور از منابع آب زیرزمینی تأمین می شود. طبق نقشه های مخاطره، لطمه پذیری و بحران تعدادی انبار مواد نفتی و سوختی و جایگاه های پمپ بنزین و جایگاه پمپ گاز، ایستگاه گاز، لوله كشی های انتقال نفت و خطوط فشار قوی برق و خطوط اصلی گاز، كارگاه های تولید و یا حاوی مواد خطرزا در محدوده فرونشست تهران قرار دارند.»
این پژوهش در نخستین شماره دوره نهم فصلنامه "دانش پیشگیری و مدیریت بحران" انتشار یافته است.



1398/02/28
14:58:18
5.0 / 5
4498
تگهای خبر: بین المللی , پژوهش , تولید , دانشگاه
این مطلب لیمو بلاگ را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط در لیموبلاگ
نظرات بینندگان لیموبلاگ در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۵ بعلاوه ۱