بیم و امیدها با شروع فصل برداشت گل زعفران؛
تهدید بازار زعفران ایرانی از جانب تازه به دوران رسیده ها!
به گزارش لیمو بلاگ محققان مهاجرت زعفران به علل تغییر اقلیم، خشکسالی، شور شدن تدریجی اراضی کشاورزی و تقلبات به علت گرانی، آلودگی های میکروبی و بقایای سموم را از چالش های این گیاه استراتژیک کشور می دانند که به علت ورود تازه واردانی چون کشورهای چین و امارات و کشت آن به صورت صنعتی و زراعی، تهدیدی برای کسب بازارهای ایران خواهد بود ازاین رو توسعه دانش بنیان این گیاه کهن ایرانی را پیشنهاد می کنند.
دکتر عبدالله ملا فیلابی در گفتگو با ایسنا، اظهار داشت: این برای سومین بار است که سازمان تعاون روستایی برای کمک به کشاورزان زعفران کار، با خرید توافقی زعفران پا به عرصه میدان نهاده است؛ هر چند که در دو مرحله قبلی با تاخیر در پرداخت و تعهدات باعث نارضایتی زارعین زحمتکش زعفران شد ولی امید است که با تجربیات اندوخته شده این دفعه در جهت اهداف و منویات مقام معظم رهبری که در سخنان سال قبل سفارش کردند "از خام فروشی زعفران جلوگیری شود"، بتواند از محصولی که در دنیا به نام ایران شناخته می شود حمایت جدی شود.
دانشیار موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی با ابراز امیدواری نسبت به این که امسال و با کمک موسسات پژوهشی و دانشگاهی و بخش های خصوصی، گام های اساسی برداشته و در زنجیره ارزش افزوده، این محصول استراتژیک نقش آفرین باشد، اظهار نمود: پیشبینی شده با عنایت به خشکسالی سال جاری، پیاز اغلب مزارع زعفران ریز شده باشند، با کاهش حدود ۴۰ در صدی محصول زعفران روبرو باشیم و از سوی دیگر با افزایش قیمت نهاده های کشاورزی و هزینه های کارگری، انگیزه توسعه و توجه زارعین به این محصول هم کاهش پیدا کند.
ملافیلابی به چالش های عمده و معضلات زعفران در کشور اشاره نمود و خاطرنشان کرد: کلیدی ترین مشکل گیاه زعفران نداشتن متولی مشخص با اهداف تعیین شده و سیاست گذاری های دراز مدت است و عملا مراکز تصمیم گیری در زمینه زعفران زیاد است.
این دانشیار موسسه علوم و صنایع غذایی مشکلات و چالش های زعفران را در چند دسته، تقسیم بندی کرد و نخستین دسته این مشکلات را صدمه پذیری پایداری فعلی زعفران (مهاجرت زعفران) به علل تغییر اقلیم و گرمایش جهانی، خشکی و خشکسالی، شور شدن تدریجی اراضی کشاورزی و کمبود نیروی انسانی و کارگری برشمرد و افزود: "بالا بودن هزینه تولید به علل عدم مکانیزاسیون، پایین بودن کارایی مصرف نهاده ها" و "پایین بودن عملکرد کمی و شاخصهای کیفی زعفران" مانند پایین بودن پتانسیل ژنتیکی، عوامل کاهنده و محدود کننده، تنش های زیستی و غیر زیستی، مدیریت زراعی نامناسب به دلیل عدم دسترسی به بنه استاندارد، نبود تولید کننده متخصص و ماهر و سواد کم تولیدکنندگان، تغذیه نامناسب، آبیاری نامناسب، تاریخ و روش کاشت نامناسب، بسترهای نامناسب خاکی از نظر موادآلی و حاصلخیزی و بافت و ساختمان خاک از دیگر چالش های کشت زعفران در کشور به حساب می آید.
وی دیگر چالش های کشت این محصول را به این شرح ذکر کرد:
-ضایعات کمی و کیفی بنه و گل زعفران به علل عدم وجود زیر ساخت ها همچون بارانداز بنه زعفران، انبار نگهداری با شرایط کنترل شده و بهینه برای نگهداری پیاز، گل و کلاله زعفران، عدم رعایت بهداشت، عدم رعایت اصول در نگهداری و جابجایی گل و کلاله و پیاز زعفران، عدم مکانیزاسیون در فرآیندهای بعد از برداشت، پسماند بنه های ریز که گل آور نمی شوند.
-پایین بودن ارزش افزوده به علل بسته بندی های نامناسب و غیر بازارپسند بر مبنای سلایق ملل، فرآوری نامناسب بعد از برداشت، عدم تولید فرآورده های جدید غذایی و دارویی، تقلبات به علت گرانی، آلودگی های میکروبی و بقایای سموم، میزان نیترات و نیتریت و عدم توجه به خواست بازارهای متقاضی و تولید ارگانیک محصول.
-مشکلات بازار و سیاست های حمایتی چون واسطه گری، توسعه ناموزون کشت زعفران در مناطق، ضعف سیاست های حمایتی در خرید، مسائل صادرات و تعرفه های گمرکی، عدم وجود بانک اطلاعاتی منسجم و فقدان فرآورده های جدید بهداشتی، دارویی و غذایی.
وی نبود نشان تجاری (برند)، قاچاق زعفران، تجارت سنتی و عدم بهره گیری از تجارت الکترونیک، تبلیغات مسموم رقبای جهانی را از دیگر چالش های توسعه کشت زعفران نام برد و خاطرنشان کرد: باید توجه داشت در شرایط موجود رقبای "تازه به دوران رسیده ای" چون "چین"، "مراکش"، "امارات متحده عربی"، "آذربایجان"، "ترکیه" و "افغانستان" پا به عرصه گذاشته و اقدام به کشت و کار زعفران به صورت زراعی و صنعتی در شرایط کنترل شده و گلخانه ای کردند و بعنوان تهدید بالقوه برای بازار ایران مطرح می شوند.
این محقق تصریح کرد: البته بروز و ظهور چنین رقبایی با عنایت به ارزش خاص این گیاه در درآمدزایی و مقایسه با سایر محصولات، بخصوص در مناطق کمتر برخوردار، اجتناب ناپذیر است، ولی مزیت نسبی ایران در برخورداری از شرایط اقلیمی، آب، خاک و اختلاف در میزان تولید فرصت جبران غفلت های گذشته را به صورت کامل از بین نبرده است. بر این اساس هم اکنون برای حفظ سهم انحصاری زعفران ایران در بازارهای جهانی باید بتوانیم محصولی ارزان تر باکیفیت بالاتر را در مقایسه با رقبا به بازار عرصه نماییم.
ملافیلابی افزود: برای این منظور در اولین مرحله باید تمام فعالیت ها در زمینه گیاه دارویی زعفران با هماهنگی و توجه خاص دولت و بخش های خصوصی ساماندهی و سیاست گذاری شود که امیدواریم در این راستا با پیشگامی بخش خصوصی به دنبال تشکیل سازمانی تحت عنوان OSEC اقدامات مناسبی در حوزه زعفران صورت گیرد.
وی با تکیه بر لزوم توجه به زنجیره تولید از مزرعه تا سفره مصرفی شامل عملیات پیش از کاشت، تولید، برداشت، فرآوری، بسته بندی، بازاریابی و صادرات، اضافه کرد: باید این زنجیره مورد توجه قرار گیرد تا بتوان با افزایش عملکرد در واحد سطح، تولید محصول باکیفیت و قیمت تمام شده پایین تر، جایگاه ممتاز زعفران ایران را در بازارهای جهانی حفظ کرد. بر این اساس فرآورده های صنعتی زعفران و پایه های زعفرانی در صنعت غذا، دارو و آرایشی- بهداشتی در حفظ جایگاه موثر خواهند بود.
وی افزود: بعنوان یک محقق با ۳۰ سال سابقه پژوهش و فعالیت در حوزه زعفران عقیده دارم بی گمان هماهنگی، همدلی و وحدت در تمامی عرصه های تولید و فرآوری زعفران بعنوان یک محصول کهن ایرانی بایستی مورد توجه قرار گیرد و زیر ساخت های لازم برای زنجیره تولید و فرآوری، صادرات با هدف توسعه اقتصاد دانش بنیان، ایجاد ارزش افزوده، تأمین غذا دارو، تولید دارو و سلامت جامعه فراهم و اجرایی شود.
منبع: limooblog.ir
این مطلب لیمو بلاگ را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط در لیموبلاگ
نظرات بینندگان لیموبلاگ در مورد این مطلب